Stanisław Lem jest humanistą, którego wyostrzony zmysł moralny znajduje mocne oparcie w rozległej i gruntownej wiedzy naukowej o przemianach i zagrożeniach naszej cywilizacji. W swych książkach, takich zwłaszcza, jak "Golem XIV", "Prowokacja", a teraz "Biblioteka XXI wieku", kreśli wizje tych przemian i rozpoznaje problemy, które decydować będą o "być albo nie być" rodzaju ludzkiego. Ma przy tym świadomość, że jego przestrogi i proroctwa nie odmienią losów świata, ale mimo to głoszenie ich uważa za swą pisarską powinność. "Biblioteka XXI wieku" to książka, w której autor zapowiada i uzasadnia powstanie w niedalekiej przyszłości dzieł przedstawiających odmienny od naszego obraz rzeczywistości naukowej i społecznej.